Osmanlı Kokulu Saraybosna

Adriyatik kıyılarını gezdikten sonra önce Mostara gidiyor,burada 2 gece geçirdikten sonra da rotamızı Saraybosna’ya çeviriyoruz. Rotomın öncesi için,Arnavutluk–Karadağ yazılarımı inceliyebilirsiniz.

Sabah erken saatte Mostar otobüs garında’yız.Mostar autobuska stanıca (otobüs garı) diğer şehirlerdeki gibi küçücük.Fakat duvara monte edilmiş ekranlarda otobüs seferleri ve fiyatları yazmakta.Mostar’dan Saraybosna ya otobüs fiyatı 9€ .Mostar-Saraybosna arası 130km ve otobüsle yaklaşık 2-2.5 saat sürüyor.

Aman ALLAH’ım yolculuğumuz boyunca gördüğümüz her ev-bina-cami delik deşik.Bosna savaşının izleri hala mevcut.Bu manzara karşısında şok olduk.Her binada bir hasar mevcut.Sıplar ateş etmedikleri ev bırakmamış.Neyse ilk izlenimlerin şoku ile yolculuk bitiyor ve Saraybosna garında’yız.Hedef başçarşı (Baščaršija) etrafında hostel.Saraybosna’da ulaşım çok basit.Şehir içi ulaşım için tramway’lar mevcut.Biraz eski fakat çok süper 1 bosna markı karşılığı otogar’dan merkeze gidiyorsun.Yani 50 cent.15 dk tramway yolculuğundan sonra Başçarşıda’yız…

KONAKLAMA

Hemen booking.com’dan gözümüze kestirdiğimiz Hostel Dado’yu buluyoruz.Hostel Dado 2 katlı bir yer.1 Katında 5 oda 1 salon 2 tuvalet-banyo(kızlar-erkekler ayrı) ve mutfağı var.Ne şanslıyız hostelde bizden başka konaklayan yok.Yer sahibide orada kalmıyor.Anahtarları bize verdi ve hostel size emanet deyip gitti. Puahahah.Burası için 35€ 2 kişi gecelik olarak anlaştık.Hostel artık bizim…harika bir yer tertemiz… Merkeze 50mt.Odamız’da biraz  dinlendikten sonra soluğu başçarşı’da alıyoruz.

ŞEHİR TURU

Başçarşı,Bosna-Hersek’in başkenti Saraybosna’nın merkezinde yer alan ve 16. yüzyılda kurulmuş bulunan meşhur Osmanlı çarşısıdır.Bugün hâlâ kullanımda olup Saraybosna’nın kalbi niteliğindedir.Bosna Savaşı sırasında Sırp ordusunun imha etmeye çalıştığı başlıca hedeflerdendi.Dört tarafı bizim camilerin mimarisi tarzında inşa edilmiş Başçarşı’da Bosna Beylerbeyi Gazi Hüsrev Bey tarafından yaptırılmış bir han,medrese ve çok sayıda imaret bulunmaktadır.Meydanında Saraybosna’nın da simgesi haline gelmiş çok güzel bir sebilin yer aldığı ve Türk bölgesi olarak anılan Başçarşı’daki pek çok eser,Gazi Hüsrev Bey Vakfı’nın mülküdür.Avlusunda Gazi Hüsrev Bey’in türbesinin bulunduğu ve Gazi Hüsrev Bey Camii’nin de yer aldığı Başçarşı yine Saraybosna’nın en merkezi mevkilerinden olan modern Ferhadiye Caddesi’ne bağlanmaktadır.Burası tam bir küçük Bursa.

SARAYBOSNADA GEZİLECEK YERLER

Başçarşı • Sebil • Gazi Hüsrev Bey Cami • Saat Kulesi • Gazi Hüsrev Bey Bezisten • Gazi Hüsrev Bey Medresesi (Kurşunlu Medrese) • Umut Tüneli • Latin• Morica Han• Bursa Bezisteni • Saraybosna Müzesi • Hünkar Cami • Ali Paşa Cami • Ferhadiye Cami • Bosna Ulusal Müzesi • Saraybosna Katedrali • Sırp Ortodoks Kilisesi • Svrzo Evi • Bakırcılar Çarşısı • Bosna Hersek Kütüphanesi • Gazi Hüsrev Bey Kütüphanesi • Gazi Hüsrev Bey Türbesi • Tarih Müzesi • Saraybosna Müzesi 1878 – 1918 • Magribija Cami • Gazi Hüsrev Bey Tekkesi • Gazi Hüsrev Bey Muvakkithanesi • Avaz Twist Tower • Miljacka Nehri • Roma Köprüsü

Yukarıdakiler dışında Saraybosna gezilecek yerler listesine;Sarı Kale, Beyaz Kale,Büyük Safarad Tapınağı (Great Sephardic Temple, Eski Tapınak (II Kal Vježu, The Old Temple),Yeni Tapınak (Novi Haram, The New Temple), Yahudi Müzesi, Yahudi Mezarlığı ve Saraybosna Sinagogu‘nu da (Ashkenazi Synagogue) dahil edebiliriz.

Tabiki Bosna’ya gelipte Alija Izetbegović’in mezarını ziyaret etmeden olmaz.Mezarlık başçarşı’ya yaklaşık 1km civarı.Yürüyerek çok rahat gidiliyor.İzetbegovic Bosna Hersek’in ilk cumhurbaşkanı.Askeri selamün aleyküm diyerek selamlaması akıllarımızda kalmıştır. Ayrıca;Bosna Hersek’in eski Cumhurbaşkanı Aliya İzzet Begoviçin,vefatından 2-3 gün önce dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’la görüşmesinde”Bosnayı önce Allaha sonra sana emanet ediyorum.Burayı unutma” dediği bilinmektedir.Youtube’taki videosunu izleyin mutlaka.

Mezarlıkta çok etkilendim,çok büyük bir mezarlık ve mezartaşlarında yazan tarihler hep 1974-1993…Yani 19 yaşında gencecik askerler vatan uğruna ölmüş.İsimlerin geneli Türkçe. Alija İzetbegovic’te ayrı bir anıt kabir istemeyip aynı mezarlıkta olmak istemiştir…

Mezarlık ziyaretimiz’den sonra yemek yemek için tekrardan başçarşı bölgesine gidiyoruz.Yürüyerek yaklaşık 15-20 dk’lık mesafe…

YEME İÇME

Karnımız aç ve Bosna’nın  meşhur cevapcici dedikleri bizim inegöl köfteye benzeyen yemeğini yemek için gözümüze kestirdiğimiz bir yere giriyoruz.Herhangi bir işletme tavsiye etmicem.Saraybosna’da yemekle ilgili hiç bir sıkıntınız olmaz.Fakat bey çorbası ve cevapcici köfteyi yemeden olmaz.Başçarşı etrafı onlarca köfteci…

Cevapcici (cevapi) sunumu ve tadı harika…Sıcacık lavaş tarzı ekmek arasına 10 adet köfte,ince kıyılmış soğan ile metal tabakta servis edilmekte.Dilerseniz üzerine mahlıç peyniri doğranmış mükemmel bir salata ve keçi yoğurdu ile birlikte toplam 7Bm (bosna markı).Yani yaklaşık 3,5€…( 10tl ) civarı…

Başçarşı etrafında Türk çayı bulabileceğiniz birçok mekan bulunmakta.Bazı yerlerde sallama çay,bazılarında ise gerçekten demlenmiş çay bulunmakta.Gittiğiniz mekanda çayı sorabilirsiniz. Fiyatlar 1Bm (50 cent)…Boşnak kahvesini mutlaka denemelisiniz.Tam bir osmanlı sununmu.Fincanların kulpu yok ve cezveyi yanına getirip kahveyi fincana yanınızda döküyor.Kahve yanında ünlü Türk lokumuda ikram…Fiyat 1€…Kahvenin tadı harika.Mutlaka  deneyin.Yemeğimizin ardından Saraybosna’yı gezmeye devam ediyoruz.Ve karşımızda Latin köprüsüsü…

Sarajevo’daki Latin Köprüsü şehrin ortasından geçen Bosna Nehri üzerinde bulunuyor.En önemli özelliği,I.Dünya Savaşı’nı başlatan olayın gerçekleştiği köprü olması. Avusturya – Macaristan İmparatorluğu’nun veliahdı Prens Franz Ferdinand,Haziran 1914’te işte bu Latin Köprüsü üzerinde fanatik milliyetçi bir Sırp genci tarafından öldürülür. Cinayet,savaşın fitilini ateşleyen olay kabul  ediliyor.Osmanlı döneminde medeniyet ve barış taşıyıcısı konumundaki köprüler 20. yüzyılda hep savaşlarla anılıyor.

Evet,Saraybosna huzurlu ve mutlu bir şehir şu anda.Ama maalesef bu şehrin geçmişinde acı dolu savaşlar var. Ferhadiye’nin devamındaki Mareşal Tito Caddesi üzerindeki savaşta öldürülen çocuklar antı mevcut.1992-1995 arasındaki Saraybosna Kuşatması sırasında öldürülen çocukların anısına dikilmiş.Bu anıtı görünce bir durup düşünüyorsunuz ve içiniz acıyor.Savaşı bir kez daha lanetliyorsunuz.Savaşta ölen tüm çocukların isimleri bu silindir şeklindeki anıta yazılmış. Saraybosna’da birçok yerde savaşla ilgi anıtlar bulunmakta. Boşnaklar bunları hergün görerek ibret alıyor ve yaşadığı şu huzurlu günlerin tadını çıkarıyor olsa gerek…

GECE HAYATI

Saraybosna gece hayatı oldukça hareketli.İlgimi çeken,buradaki gençlerin relax yaşantısı.Yani gözlemlediğim kadarı ile savaşın acısını çıkarıyorlar ve o günlerin inadına cafe ve barlar hep full.Size birkaç gece eğlence yeri önerilerim..

City Pub:Saray Bosna’nın kalbinde Bascarsija caddesinde bulunmaktadır. Çok popüler bir yerdir.Blues,rock ve caz çalınmaktadır genellikle.Film ve Sanat gösterilerine de zaman zaman ev sahipliği yapmaktadır.Genellikle çok kalabalık olan bir mekandır.

The Club:Bu mekana her yaştan kalabalık bir grup gelir eğlenir. Genellikle yerel müzisyenlerin geldiği bir kulüptür.Çarşamba geceleri ilginçtir.2007 yılından bu yana güzel ve eğlenceli bir kulüp olma özelliğini korumuştur.

Hacienda:Saraybosna’nın en popüler dj lerinin katıldığı bir kulüptür. Kesinlikle gidilmesi gerektiğini  düşünüyorum.

Babylon:Bascarsija caddesinde bulunmaktadır.Rock müzikler için harika bir atmosferi ve küçük bir barı vardır Her gece dolu olan harika bir yerdir.

Belirtmiş olduğum tüm mekanlarda aperatif yiyecekler,alkollü ve alkolsüz içecekler çok ucuz.Bu mekanlar’da gecede ödeyeceğiniz para 30-40€, tabiki kişisine göre değişir.Eğer alkolikseniz ve buradaki boşnak kızlarına cömert davranırsanız fiyat değişir…

Evet Saraybosna’da 3.güzel gün geçirdikten sonra sabah istanbul’a dönüş hazırlığı için Hostel dado’ya geri dönüyoruz ve gecelemenin ardından, sabahın erken saatinde mis gibi sıcacık Boşnak böreği(pita) ve Türk çayını içtikten sonra (1,5€) Başçarşı Taxi durağından bir arkadaşla 10 € karşılığı Saraybosna havaalanına gidiyor,bu hüzünlü tarih kokan ve tüylerimizin diken diken olduğu şehre veda ediyoruz.

Bu rotamı yapmayı düşünen arkadaşlara bazı tavsiyelerim…

• Araba kiralamak pek mantıklı değil Arnavutluktan girip, adriatic kıyıları boyunca gezdikten sonra aracı Saraybosna’da teslim etmek zor iş.Taksi hem ucuz,hemde pratik.(bence)
• Mutlaka booking.com’dan gideceğiniz şehirde birkaç alternatif hotel,hostel belirleyin. Popüler bir lokasyon olduğundan Yaz sezonunda konaklama pahalı ve(ya)sıkıntılı olabilir.
• Gideceğiniz bölgenin haritasını google maps’ten çıktı alın.
• Her yerde Euro geçememekte. Mutlaka yerel para bulundurun.
• Seyahat için uçak biletini önceden alın.Sezonda çok pahalı.
• Sınır kapılarında mutlaka giriş-çıkış mührü bastırın(bazı sınırlarda gerek yok diyorlar)
• Tur şirketi değilde kendi kafanıza göre giderseniz daha heyecanlı ve farklı yerler görebiliyorsunuz.
• Balkanların genelinde wireless free.Ailenizle viber Whatsapp vb üzerinden görüşebilirsiniz. Hattınızı boşuna yurtdışına açtırmayın…

Bu rotamızı 3 ülke ve 8 şehir olmak üzere planladık.Bir sonraki Rotamız da görüşmek üzere….